برای آن دسته از بیمارانی که دچار التهاب و اسپاسم عضلانی هستند، متوکاربامول یک داروی نام‌آشنا است. این داروی پرمصرف از دسته داروهای شل کننده عضلانی، با تأثیر غیرمستقیم بر روی عضله، برای بیماری‌هایی مانند پارکینسون، کزاز و سیاتیک بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات مفید و کارآمدی درباره قرص متوکاربامول، مکانیز اثر، دوزها و اشکال مختلف، عوارض و تداخل‌های دارویی آن به‌دست بیاوریم.
قرص متوکاربامول چیست؟
قرص متوکاربامول از دسته داروهای شل کننده عضلانی است که با نام تجاری روباکسین شناخته می‌شود. مکانیسم اثر این دارو به این صورت است که با تأثیر بر روی سیستم عصب مرکزی و تضعیف CNS، باعث مسدود شدن عصبی می‌شود که منجر به اسپاسم و انقباض عضله شده است. با تأثیر این دارو بر عصب مورد نظر، عضله درگیر به حالت اولیه خود برگشته و التهاب و تورم بهبود پیدا می‌کند. متوکاربامول برای انواع مختلف بیماری‌های اسپاسمی در همه جای بدن استفاده می‌شود.
این داروی پرمصرف برای تسکین دردهای عضلانی حاد و استخوانی در یک دوره کوتاه نیز استفاده می‌شود؛ اما در جریان باشید که این دارو جایگزین درمان‌هایی مانند فیزیوتراپی، طب سوزنی و سایر درمان‌ها نیست و صرفاً خاصیت تسکینی و شل کنندگی دارد. برای اطلاع از قیمت دستگاه فیزیوتراپی خانگی به تولیدکننده‌های معتبر مراجعه کنید.
موارد مصرف و منع مصرف قرص متوکاربامول
با توجه به اثر غیرمستقیم این دارو و همچنین خاصیت شل کنندگی بالایی که دارد، برای گروه‌های سنی مختلف و کسانی که بیماری و شرایط خاص دارند، باید با نظر مستقیم پزشک و در دوزهای مشخص مصرف شود. موارد احتیاط مصرف قرص متوکاربامول از قرار زیر است:
- حساسیت دارویی: در صورتی که به متوکاربامول یا هر داروی دیگری حساسیت دارید، قبل از مصرف به پزشک خود اطلاع دهید
- متوکاربامول در دوران بارداری: در دوران بارداری مصرف داروی متوکاربامول فقط در مواقع ضروری و تحت نظر پزشک معالج مجاز است
- قرص متوکاربامول در دوران شیردهی: اگر در دوران شیردهی هستید حتماً قبل از مصرف با یک پزشک متخصص در این زمینه مشورت کنید
- متوکاربامول در سالمندان: افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو به ویژه گیجی، سرگیجه یا خواب‌آلودگی حساس‌تر باشند (در درمان درد سیاتیک با داروهای شل کننده عضلانی از این دارو استفاده می‌شود)
- متوکاربامول در کودکان: مصرف این دارو برای افراد زیر ۱۶ سال چندان مورد توصیه نیست و در این مورد احتیاط شدیدی باید صورت گیرد
منع مصرف قرص متوکاربامول
این دارو بر پایه پلی اتیلن گلیکول ساخته می‌شود، بنابراین ممکن است باعث مسمومیت کلیه، افزایش اوره و اسیدوز شود. مصرف این دارو برای افرادی که دارای مشکلات کلیوی هستند به‌هیچ عنوان مورد توصیه نیست. همچنین این دارو نباید در حالت کما به بیمار تزریق شود. پیش از مصرف قرص متوکاربامول، در صورت سابقه بیماری‌های کلیوی، کبدی، عضلانی، تشنج و صرع حتماً مورد را به پزشک خود اطلاع دهید.
پیش از شروع به مصرف متوکاربامول، فهرستی از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید یا مصرف می‌کردید را در اختیار پزشک قرار دهید، چراکه ین دارو با برخی از داروها، خصوصاً داروهای اعصاب و داروهای آرام‌بخش تداخل شدید دارد. همچنین مصرف الکل در مدت درمان با این دارو می‌تواند احتمال بروز عوارض ناشی از این دارو را افزایش دهد.
دوز مصرفی متوکاربامول
دوز مصرفی قرص متوکاربامول با توجه به فاکتورهای زیادی مانند سن، وزن و نوع بیماری تعیین می‌شود، بنابراین قبل از مصرف حتماً با پزشک مشورت کنید. دوز مصرفی این دارو در بزرگ‌سالان معمولاً با ۱ تا ۳ قرص ۵۰۰ میلی‌گرم هر ۸ ساعت شروع شده و پس از رؤیت علائم بهبود، طبق نظر پزشک مقدار مصرف دارو کم می‌شود.
اگر یک نوبت دارو را مصرف نکردید، هرزمان که متوجه شدید دارو را مصرف کنید و از مصرف دو قرص در یک نوبت جدا خودداری کنید. در مورد کودکان حساسیت بیشتری وجود دارد و دوز مصرفی فقط و فقط با نظر مستقیم پزشک متخصص مشخص می‌شود. اگر قصد انجام جراحی، برش نگاری رایانه‌ای (سی تی اسکن) یا دندان‌پزشکی دارید حتماً مورد را به پزشک اطلاع دهید. متوکاربامول اثرات برخی از داروهای بی‌حسی و بی‌هوشی را افزایش می‌دهد.
عوارض قرص متوکاربامول
در صورت مشاهده هرگونه از علائم زیر حتماً پزشک خود را در جریان بگذارید. عوارض جانبی داروی متوکاربامول عبارت است از:
- خواب‌آلودگی و گیجی شدید
- سرگیجه، سبکی سر
- شوک‌های آلرژیک
- کاهش محسوس تمرکز
- دیدن کابوس
- تشنج
- مشکلات خونی
- ناراحتی معده
- تهوع و استفراغ
- تاری دید
- غش کردن
- کند شدن ضربان قلب
- زرد شدن چشم‌ها
- تغییرات خلقی
- فراموشی
- حساسیت‌هایی نظیر بثورات، خارش یا تورم در صورت، زبان و گلو
- مشکلات تنفسی
- تیرگی مدفوع
- تغییر رنگ پوست
- لرز
- افزایش فشار خون
- گرگرفتگی
- قرمزی چشم توأم با گرفتگی بینی
- برادی کاردی
- سنکوپ
- ترومبوفلبیت
- آتاکسی
- طعم فلزی دهان
- کهیر
- لکوپنی
- یرقان کلستاتیک
- آنافیلاکسی و آنژیوادم
- تاری دید و نیستاگموس (حرکت غیرارادی چشم)
تداخل دارویی متوکاربامول
همان‌طور که اشاره شد این دارو به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند جایگزین فیزیوتراپی شود. توصیه ما به شما برای خریدن دستگاه‌های فیزیوتراپی برای استفاده در منزل، شرکت تجهیزات پزشکی برجیس است. این دارو با وجود اینکه مکانیسم اثر ساده‌ای دارد؛ اما می‌تواند با داروهای بسیاری تداخل ایجاد کند:
- داروهای مسکن مانند کدئین و هیدروکودون
- داروهای ضد اضطراب مانند آلپرازولام، اورازپام و زولپیدم
- شل‌کننده‌های عضلانی مانند کاریزوپرودول و سیکل بنزاپرین
- آنتی‌هیستامین‌ها مانند ستیریزین و دیفن‌هیدرامین
- در مدت درمان با این دارو ممکن است رنگ ادرار شما به قهوه‌ای یا سبز تیره تغییر کند.
نحوه صحیح مصرف متوکاربامول
گفتیم که متوکاربامول هم به صورت قرص و هم به صورت آمپول تجویز می‌شود. برای مصرف درست این دارو باید بر طبق دستور پزشک عمل کرد. از طرفی در داخل جعبه دارو یک بروشور راهنما قرار داده شده که می‌توان در مورد عوارض یا تداخلات دارویی متوکاربامول با داروهای مختلف از آن اطلاعات کسب کرد.
این قرص را می‌توان هم با غذا و هم بعد از غذا مصرف کرد. به دلیل احساس خواب‌آلودگی بعد از مصررف این دارو، باید از رانندگی خودداری کرد. در صورتی که یک دوز از دارو را فراموش کردید، همان موقع آن را مصرف کنید. اما اگر در نزدیک به زمان دوز بعدی بود لازم نیست دیگر آن دوز قلبی را بخورید. مقدار دارو را به صورت خودسرانه و با توصیه دیگران، نباید زیاد یا کم کرد. همه چیز باید با دستور پزشک باشد.
در مورد آمپول متوکاربامول، تزریق عضلانی آن باید در مراکز درمانی باشد. اگر هم به صورت وریدی تزریق انجام شود باید حتماً تحت نظر پزشک و در مراکز درمانی انجام شود. این موضوع به دلیل امکان ایجاد حساسیت یا شوک احتمالی بعد از تزریق دارو است که ممکن است در افراد مختلف با پیشینه حساسیت‌های گوناگون رخ دهد.
شرایط نگهداری داروی متوکاربامول
داروی متوکاربامول به صورت قرص یا آمپول تجویز می‌شود. این دارو به هر صورتی که تجویز شود باید در جای خشک و خنک نگهداری شود. بهتر است این دارو را در یک ظرف دربسته و در جایی دور از رطوبت قرار دهید. بهترین دما برای نگهداری این دارو، دمای اتاق و حدود ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد است. متوکاربامول نباید دچار انجماد شود. پس آن را در یخچال قرار ندهید. دارو را در محلی به دور از تابش نور مستقیم قرار دهید. این دارو هم مانند دیگر داروها باید از دسترس اطفال نیز دور نگهداشته شود.
آمپول متوکاربامول چیست؟
داروی متوکاربامول هم به صورت قرص و هم آمپول موجود است. آمپول متوکاربامول در حجم ۱۰ میلی‌لیتری تولید شده که در آن ۱۰۰۰ میلی‌گرم داروی متوکاربامول وجود دارد. این آمپول یا به صورت وریدی یا به صورت عضلانی تزریق می‌شود. عموماً بعد از عمل‌های جراحی به دلیل وجود دردهای زیاد، هر ۸ ساعت یک‌بار یک آمپول متوکاربامول به بیمار تزریق خواهد شد. این دارو تنها تا سه روز می‌تواند به بیمار تزریق شود. برای تزریق وریدی بهتر است که آمپول متوکاربامول را در یک سرم قندی یا نمکی ریخته و به آهستگی وارد رگ‌های بیمار کنند.
قرص یا آمپول متوکاربامول؟ کدام بهتر است؟
قرص متوکاربامول به صورت ۵۰۰ میلی‌گرمی وجود دارد. یعنی هر قرص تقریباً نصف یک آمپول دارو دارد. چه قرص و چه آمپول این دارو را باید فقط سه بار در روز مصرف کرد. معمولاً بعد از مصرف قوص متوکاربامول، فرد احساس خشکی در دهان دارد. از طرفی به دلیل دوز کمتر دارو در قرص، طول مدت زمان مصرف آن بیشتر از آمپول است. اما از طرف دیگر از آن‌جایی که تزریق آمپول بهتر است به صورت وریدی باشد، خوردن قرص راحت‌تر از آمپول به نظر می‌رسد.
سخن پایانی
مصرف قرص متوکاربامول باید با نظر انجام شود زیرا همان‌طور که متوجه شدید این دارو با بیشتر داروهای مصرفی روزانه ما تداخل داشته و ممکن است طیف وسیعی از عوارض را در بدن فرد بیمار به وجود بیاورد. دوز تزریقی این دارو باید در مرکز درمانی مناسب و تحت نظر پزشک و پرستار تزریق شود. عارضه اصلی و غالب متوکاربامول خواب‌آلودگی و سرگیجه شدید است، بنابراین در صورتی که این دارو را مصرف می‌کنید تا حد ممکن از کارهایی که نیاز به تمرکز و احتیاط دارند، مانند رانندگی، دوری کنید.
- ۰۱/۰۷/۰۹